امروزه بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند و تا سال 2050 از هر سه نفر در دنیا دو نفر در شهرها زندگی خواهند کرد. پیش بینی می شود جمعیت مناطق شهری تا سال 2050 به 6.3 میلیارد نفر برسد. مناطق شهری از نظر اجتماعی، همزیستی و فرهنگی از اهمیت فوق‌العاده ای برخوردار بوده و تأثیر بسزایی بر محیط زیست دارند. فعالیت‌های متنوع در شهرهای کوچک و بزرگ با تغییر در ویژگی‌های آبی و خاکی حوزه تغییر در سرنوشت و انتقال عناصر مناطق شهری و مناظر طبیعی توسعه‌یافته داشته که توأم با آلودگی بوده است. کلان شهرها کانون‌هایی می‌باشند که با افزایش تقاضای انرژی، تغییر درکیفیت آب، ایجاد آلودگی هوا، تولید کنندۀ اصلی اوزون، تولید گازهای گلخانه‌ای و ایجاد اختلال در رفتار جو و تغییرات آب و هوایی و الگوهای بارش روبرو شده‌اند. تمرکز بالای جمعیتی در مناطق شهری، میزان مصرف منابع معدنی، غذا، آب و انرژی را افزایش داده است. امروزه مراکز شهری فقط دو درصد از مساحت زمین را تشکیل داده، اما حدود 80 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را فراهم می کنند. مراکز شهری مسئول 70 درصد مصرف جهانی انرژی و 80 درصد انتشارگاز دی اکسید کربن هستند.
مصرف منابع، تولید محصولات و کالاها و تولید مواد زائد، آلودگی‌های محیط های شهری را در پی داشته که بر سلامت انسان تأثیر منفی گذاشته است. آلودگی در مناطق شهری ناشی از منابع متعددی نظیر سوزاندن سوخت های فسیلی، فعالیت‌های صنعتی و تولیدی، دفع زباله‌های انسانی و صنعتی و ترافیک وسایل نقلیه می‌باشد. آلاینده‌های شهری فراتر از محیط های شهری انتقال یافته و به راحتی می‌توانند چرخه‌های ژئوشیمیایی را در مقیاس محلی، منطقه‌ای و حتی جهانی تحت تأثیر قرار دهند. به علاوه، کاربری‌های زمین در محیط‌های شهری ویژگی‌های متفاوتی داشته که بر سرنوشت و انتقال عناصر و ترکیبات آن‌ها در مناطق شهری تأثیر می گذارد.
بررسی‌ها و مطالعات ژئوشیمی مناطق شهری به شناخت ویژۀ محیط های شهری بر اساس مفهوم ژئوشیمی شهری، پویایی مکانی و زمانی پدیده ها، مدیریت و ارزیابی مسائل ناشی از آلاینده‌های محیط زیستی توجه دارد. تمرکز و گسترۀ محیط های شهری از ویژگی های منحصر بفرد آن ها بوده و به دلیل تمرکز بسیار بالای مردم و شد‌ت فعالیت انسانی و هجوم مواد شیمیایی در این مناطق در مقایسه با سایر فعالیت‌های انسانی، بسیار زیاد است. اصطلاح ژئوشیمی شهری در اوایل دهۀ 1990 استفاده شده و زیرشاخه‌ای بوده که ارتباط دهندۀ ژئوشیمی محیط زیستی با آلودگی شهری و همچنین معرف تأثیر پراکندگی شیمیایی ناشی از شهرنشینی بر روی یکپارچگی اکوسیستم و سلامت انسان است. پدیده‌های ژئوشیمیایی در محیط شهری بر ماهیت، توزیع و پراکندگی فلزات مضر، ترکیبات آلی سمی و مواد زائد ناشی از فعالیت‌های انسانی تأثیر می‌گذارد. اخیرا با توجه به میزان و جنبه‌های مختلف تأثیر فعالیت‌های انسانی بر محیط های شهری، ژئوشیمی شهری در عرصه‌های علمی به صورت بین رشته ای معرفی شده است.
ژئوشیمی شهری رشته ای منحصر به فرد بوده که با زیرساخت های پیچیده و فعالیت‌های شدید انسانی در مراکز متمرکز جمعیتی در ارتباط است. این رشته به تعامل و روابط پیچیدۀ بین عناصر شیمیایی و ترکیبات آن‌ها، تأثیر فعالیت‌های انسانی و صنعتی در زمان گذشته و حال بر محیط شهری و تغییرات ویژگی های ژئوشیمیایی مربوط به مناطق شهری و تأثیر بر سلامتی گیاهان، حیوانات و انسان ها می پردازد. در برنامه های جدید گروه های تخصصی چون کارگروه سازماندهی ژئوشیمی شهری و انجمن بین‌المللی ژئوشیمی، اهداف و موضوعات اساسی در زمینه ژئوشیمی شهری مطرح شده که عبارتند از:
با توجه به تلفیق این مضامین، می توان چشم انداز زیر را در مورد ساختار علمی ژئوشیمی شهری ارائه داد: ژئوشیمی شهری به عنوان رشته‌ای علمی اطلاعات مهم و ارزشمندی در مورد ترکیبات شیمیایی در محیط هایی که جمعیت زیادی در آن ساکن می باشند و به سلامتی و رفاه انسان توجه می شود، ارائه می دهد. تحقیقات در زمینۀ ژئوشیمی شهری به دنبال:
بنابراین کتاب حاضر در ده فصل و به صورت کاربردی روش ها، برنامه‌ریزی‌ها و ارزیابی های مختلفی از ژئوشیمی شهری را ارائه داده که قابل استفادۀ مجامع علمی، سازمان‌های اجرایی و صنایعی بوده که به نحوی با محیط زیست شهری مرتبط هستند.
فهرست مطالب
فصل اول
فصل دوم: نقشه برداری ژئوشیمیایی شهری
فصل سوم: تهیه و تجزیۀ نمونه
فصل چهارم: کنترل کیفی داده ها
فصل پنجم: سنجش عدم قطعیت در فرآیند تصمیم گیری
فصل ششم: تحلیل داده های ژئوشیمیایی شهری
فصل هفتم: منشاء آلاینده های انسانی در محیط های شهری
فصل هشتم: مواد ساختمانی
فصل نهم: کودکان، خاک و بهداشت
فصل دهم: ارزیابی خطر، ارزیابی مواجهه و مدیریت محیطی
سایر محصولات پنجره علم
دریچه‌ای به سوی آموزش و توسعه
پنجره علم، ارائه دهنده دوره‌ها و محصولات آموزشی ناب است.
اراک - پارک علم و فناوری استان مرکزی
