نسخه الکترونیکی (PDF) کتاب کانی شناسی.
کتاب کانی شناسی توصیفی حاضر حاصل گردآوری مجموعه اطلاعات کانی ها از کتاب های فارسی کانی شناسی و خصوصاَ سایت های اینترنتی است. از ویژگی های کتاب همراه داشتن فایل الکترونیکی است که قابل کاربرد برای دانشجو و نیز استاد است. در فایل الکترونیکی ضمن دسته بندی کردن مطالب، مجموعه ای از کانی های رنگی و متنوع از سراسرجهان آورده شده است که شناخت کانی ها را آسان می کند. مجموعه حاضر شامل ده فصل بوده که فصول اول تا سوم آن شامل بلورشناسی، شناسایی کانی ها و طبقه بندی کانی ها، فصول چهارم تا هفتم اختصاص به کانی های غیر سیلیکات و فصول هشتم تا دهم به کانی های سیلیکات اختصاص دارد.
فصل اول کتاب در خصوص بلور و بلورشناسی، تبلور، رشد بلور و آنگاه نظم درونی بلورها بحث می کند. در این فصل به قوانین بلورشناسی نظیر عناصر تقارن)محور تقارن، سطح تقارن، مرکز تقارن و محورهای معکوس( و نمایش هندسی بلورها اشاره شده و همچنین سیستم های هفت گانه بلوری، پارامترهای بلور، اندیس میلر و فرم بلوری مباحثی را مطرح نموده است.
فصل دوم به شناسایی کانی ها در پوسته جامد زمین از جمله شناسایی ماکروسکوپی وعمدتا فیزیکی کانی ها در نمونه دستی پرداخته است. در این فصل مشخصات فیزیکی کانی ها از جمله شکل بلور، رخ، شکستگی، سختی نسبی، استحکام کانی، وزن مخصوص نسبی و محاسباتی، انواع رنگ کانی ها، رنگ خاکه، جلای فلزی و غیر فلزی، شفافیت، خواص الکتریکی از جمله پیزوالکتریسیته و پیروالکتریسیته، خاصیت مغناطیسی، مزه و بو، واکنس با اسید، خاصیت لومینیسانس نظیر فلوئورسانس و فسفرسانس و ترمولیسانس و تریبولیسانس اشاره شده است.
فصل سوم طبقه بندی کانی ها را از نظر ترکیب شیمیایی و طبقه بندی استرونز مورد بررسی قرارداده است. در این فصل با ذکر کانی های با اسامی متخصصان ایرانی در مقدمه در طبقه بندی ترکیب شیمیایی، کانی ها را به سیلیکات ها و غیر سیلیکات ها تقسیم نموده است. استرونز نیز بر اساس ترکیب شیمیایی و ساختمان اتمی کانی ها را به سه دسته سیلیکات، غیر سیلیکات و کانی های با منشاء آلی تقسیم نموده است.
فصل چهارم مشتمل بر کانی های غیر سیلیکاته از جمله عناصر طبیعی، سولفیدها و سولفاسات ها است. از عناصر طبیعی یا آزاد گروه طلا)طلا، نقره، مس(، گروه پلاتین)پلاتین(، گروه آهن)آهن(، گروه شبه فلزات)آرسنیک، بیسموت، جیوه، آنتیموان( و از گروه غیر فلزات گوگرد، الماس و گرافیت بحث شده است. از خانواده سولفیدها به کانی های کالکوپیریت، بورنیت، گالن، اسفالریت،کالکوپیریت، پیروتیت، کوولیت، سینابر، رالگار، اورپیمنت، استیبنیت، پیریت، مارکازیت، مولیبدنیت، کبالتیت و آرسنوپیریت اشاره شده است.
در فصل پنجم از کانی های غیر سیلیکات، گروه های اکسیدی و هیدرواکسیدی بحث شده است.از کانی های مهم اکسیدی به زینکیت،کوپریت، کرندوم، هماتیت، ایلمنیت، روتیل، آناتاز، بروکیت، پسیلوملان، کاسیتریت، پیرولوسیت، اورانینیت، اسپینل، مگنتیت، کرومیت و از گروه هیدرواکسیدها به کانی های بروسیت، بوکسیت، دیاسپور، گوتیت، لپیدوکروسیت و لیمونیت اشاره شده است.
فصل ششم از کانی های غیر سیلیکات به گروه کربنات، گروه سولفات و گروه نمک ها اختصاص دارد. مهمترین کانی های کربنات مورد بحث در این فصل عبارتند از: کلسیت، مگنزیت، سیدریت، رودوکروزیت، اسمیت زونیت، آراگونیت، استرانسیانیت، ویتریت، سروزیت، دولومیت، آزوریت و مالاکیت و از کانی های گروه سولفات عبارتند از: گلوبریت، انیدریت، سلستین، باریت، انگلزیت، آلونیت، ژیبس و از گروه نمک ها می توان هالیت، سیلویت، فلورین و کارنالیت را نام برد.
فصل هفتم از کانیهای غیر سیلیکات مختص گروه های فسفات ها، آرسنات ها، واناداتها، براتها، نیتراتها، یداتها، تنگستاتها و مولیبداتها است. در این فصل از کانی فراوان ترین گروهها یعنی فسفات ها و کانیهای مونازیت، آپاتیت و فیروزه بحث شده است.
فصل هشتم کتاب شامل کانیهای سیلیکات از گروه نزوسیلیکات و سورو سیلیکات است. از مهمترین کانی های نزوسیلیکات مورد بحث در این کتاب شامل: اولیوین، پیروپ، آلماندین، گروسولار، زیرکن، کیانیت، سیلیمانیت، آندالوزیت، استارولیت، توپاز، کلروتوئید، اسفن و از گروه سروسیلیکات کانی های اپیدوت، لاوسونیت و همی مورفیت است.
فصل نهم به کانی های سیلیکات از نوع سیکلوسیلیکات و اینوسیلیکات اختصاص دارد. از مهمترین کانی های سیکلوسیلیکات مورد بحث می توان بریل، کوردیریت و تورمالین و از اینوسیلیکات و از گروه پیروکسن می توان دیوپسید، اوژیت، انستاتیت، ژادئیت، برونزیت و از گروه آمفیبول ها می توان ترمولیت، اکتینولیت، هورنبلند، ولاستونیت و گلاکوفان را اشاره نمود.
فصل دهم از کانیهای گروه سیلیکات شامل فیلوسیلیکات و تکتوسیلیکات است. از مهمترین کانی های فیلوسیلیکات مورد بحث در این کتاب میتوان آنتی گوریت، کائولنیت، مسکویت، فلوگوپیت، بیوتیت و کلریت را نام برد. از کانیهای تکتوسیلیکات نیز می توان از گروه سیلیس کانی های کوارتز، اوپال، کالسدونی و از گروه فلدسپات کانی های ارتوکلاز، سانیدین، میکروکلین، آلبیت و اولیگوکلاز، از گروه فلدسپاتویید کانی لوسیت و از گروه زئولیت کانی های های آنالسیم و ناترولیت را نام برد.
فهرست مطالب:
فصل اول - بلورشناسی هندسی
فصل دوم - شناسایی کانی ها
فصل سوم - تقسیم بندی کانی ها
فصل چهارم - عناصر طبیعی، سولفیدها، سولفاسات ها
فصل پنجم - اکسیدها، هیدرو اکسیدها
فصل ششم - کربنات ها، سولفات ها و هالیدها
فصل هفتم - گروه های فسفات ها، آرسنات ها، وانادات ها و...
فصل هشتم - نزو سیلیکات ها و سوروسیلیکات ها
فصل نهم - سیکلوسیلیکات ها و اینوسیلیکات ها
فصل دهم - فیلوسیلیکات و تکتوسیلیکات ها