پنجره علم، دریچه‌ای به سوی رشد همه جانبه دانش آموزان

در دنیای امروز به دلیل تفاوت بین نظام آموزشی جاری کشورمان و نوع آموزش موجود در کشورهای پیشرفته، موضوع تبدیل دانش آموزان به شهروندانی جهانی امر دشواری به نظر می رسد. موانع بسیاری در این زمینه فراروی دانش آموزان، والدین و معلمان قرار دارد که در این مقاله مختصراً به آنها اشاره نموده و به تبیین نقش پنجره علم در مرتفع نمودن این موانع می پردازیم.

سپهر

۲۲ دی ۱۴۰۰

32K+

موانع به روز آوری دانش در مدارس ایران

رشد انفجارگونه دانش علمی در دنیای امروز؛
عدم وجود امکانات مناسب برای کار گروهی افراد مرتبط با حوزه آموزش؛
کمبود تجهیزات به‌روز کمک آموزشی؛
دشواری روزآمد کردن و محتواسازی جدید آموزشی و کمبود منابع علمی؛
ارتباط ضعیف آموزش و پروش و دانشگاهها؛
ناكافى بودن محتواى آموزشى كاربردى پيش از خدمت و حين خدمت معلمان؛
عدم موفقیت در بومی سازی فناوری های وارداتی و غیر بومی؛
عدم پیوند میان متخصصین حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات با جامعه مدرسین؛
بی انگیزه بودن و رواج فرهنگ تقلب.

از آنجا که هر علمی و به تبع آن هر موضوع درسی به سرعت در حال تغییر است، معلمان باید به طور مداوم نسبت به این تغییرات آگاه بوده و به همگام‌سازی عملکرد و روش تدریس خود با آن بپردازند. به این منظور معلمان نیازمند کار گروهی و استفاده از تجهیزات کمک آموزشی برای رشد حرفه‌ای خود می‌باشند. پنجره علم همانند یک پل ارتباطی، افراد مختلف با توانمندی‌ها و تجربه‌های گوناگون را با استفاده از علوم پیشرفته (مانند الگوریتم‌های هوش مصنوعی) در کنار یکدیگر قرار می‌دهد تا با استفاده از دانش، تجربه و تعامل معنی دار با یکدیگر، تجربه یک کار تیمی دلپذیر را برای آنان فراهم کند.

رشد انفجارگونه دانش علمی و گسترش شکاف بین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته، ضرورت روزآمد کردن مواد درسی را تشدید کرده است. کمبود محتوای آموزشی به روز و كمبود منابع علمى مورد نياز براى معلمان به عنوان کلیدی‌ترین جزء نظام آموزشی برای قدم گذاشتن در مسیر توسعه و تربیت آینده سازان ایران عزیز، مشکلات بسیاری ایجاد نموده است.

مشارکت بین معلمان از مدارس، رشته‌ها و پایه‌های تحصیلی متفاوت و افرادی که در زمینه‌های گوناگون توانمند هستند و حتی دانش آموزان در سامانه پنجره علم، موجبات شکل‌گیری همکاری و تعاملی معنادار نه تنها در ميان معلمان بلکه بين معلمان و مديران و والدين و ساير اعضای جامعه را فراهم می‌کند. در مواقعی که معلمان نمی‌توانند مشکلات را با استفاده از دانش و تجربه خویش حل کنند، می‌توانند از افراد حاضر در پنجره علم برای مرتفع نمودن این مسائل از طریق محتوا‌سازی و سفارش تجهیزات آموزشی در هر حوزه‌ای کمک بگیرند.

از طرف دیگر افرادی که به دلیل تسلط بر زبان‌های خارجی به مطالب علمی و درسی روز دنیا دسترسی دارند می‌توانند آن را با افراد خواهان این مطالب به وسیله پنجره علم به اشتراک بگذارند.

همچنین پنجره علم با ایجاد فرصت همكارى بين افراد مرتبط با آموزش و پرورش و دانشگاهیان، زمینه درست هدایت تحصیلی دانش‌آموزان را فراهم می‌کند.

پنجره علم به کاهش هزینه‌های آموزشی کمک نموده و موجب بهبود کیفیت آموزش از طریق آموزش‌های مرتبط با نیازهای کشور و آموزش مستمر معلمان می‌شود. دیگر نمی‌توان کیفیت آموزش را با مراجعه به چند کتاب خلاصه نمود بلکه حرکت پر شتاب علوم در سطح بین المللی به گونه‌ای است که باید به کمک ابزارهای ارتباطی در هر زمان و مکان به اطلاعات و مطالب موجود و نو دسترسی داشت.

ناكافى بودن محتواى آموزش‌هاى كاربردى پيش از خدمت و حين خدمت معلمان نیز یکی دیگر از مشکلات است و در پنجره علم، انواع پیشنهادات حرفه‌ای و روزآمد در این زمینه از طرف افراد متخصص مطرح می‌شود.

با پنجره علم شاهد پیشرفت‌های چشمگیر در استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و ظرفیت آنها در ارائه فرصت‌های آموزشی خواهیم بود. پیوند میان متخصصین حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات با جامعه مدرسین، اولیا و دانش آموزان، فضای آموزشی (چه به صورت حضوری و چه مجازی) را متحول و مقاومت در برابر پذیرش فناوری های جدید را بی اثر خواهد کرد.

افراد می‌توانند با معرفی روش‌های نوین آموزش زبان، هنر و مهارت‌های فنی و حرفه‌ای و ایده‌های کاربردی در زمینه بومی‌سازی فنّاورى‌هاى وارداتى و غيربومى و پیشنهادهایی در زمینه آموزش‌های غیر رسمی در پنجره علم به نظام آموزشی در سرمايه‌گذاری نيروی انسانی برای آینده جامعه کمک نمایند.

بدین ترتیب می‌توان به ضعف دانش آموزان در یادگیری مهارت‌های پایه غلبه نموده و طبق تعریف جدید یونسکو از سواد، گام‌های موثری در جهت افزایش سواد ارتباطی، عاطفی، مالی و رسانه‌ای دانش آموزان برداشته و به تفاوت‌های فردی هر یک از دانش آموزان توجه نمود.

بنابراین عدم انفعال معلمان و دانش آموزان و حضور مداوم آنان در جریان به روزترین حوزه‌های آموزشی به سلامت روان آنها کمک نموده و مشارکت دانش آموزان در کلاس به وسیله روش‌های نوین آموزشی و تجهیزات مناسب آموزشی باعث درگیر شدن دانش آموزان در فرآیند یاددهی- یادگیری شده و در نهایت به کاهش تمایلات فردگرایانه و رشد اجتماعی آنان می‌انجامد و موجبات افزایش انگیزه پیشرفت و نشاط و شادابی محیط آموزشی و پرورشی را فراهم می‌کند.

یکی دیگر از دغدغه‌های آموزشی، توسعه فرهنگ تفکر و پژوهش در میان دانش آموزان به جای تقلب است. در پنجره علم، افراد متخصص راهکارهای پرورش مهارت‌های تفکر انتقادی به عنوان زمینه‌ای برای تحول تفکر فراگیران ارائه می‌نمایند. از طرف دیگر دانش‌آموزان تمامی رشته‌های تحصیلی به آشنایی با علوم انسانی از جمله فلسفه و روانشناسی و... برای بهتر زیستن نیازمند هستند. پنجره علم محیطی مناسب برای یادگیری کاربردی این علوم برای همه خواهد بود.

بنابراین ما در پنجره علم به دغدغه والدینی که نگران رشد همه جانبه فرزندان خود هستند با کاهش هزینه‌های آموزشی، بهبود عملکرد و بهره‌وری بیشتر، به روزآوری دانش، آموزش مداوم، دسترسی به مطالب علمی روز دنیا، فرصت‌های آموزشی متنوع، غنی و گسترده، فراهم کردن فرصت‌های یادگیری مفید برای افراد در زمان، مکان و سبک دلخواه، پایان دادن به یکسان‌سازی دانش آموزان در روند نظام آموزشی و ارزش‌گذاری به تفاوت‌های دانش آموزان، توسعه عدالت آموزشی، استفاده از ابزارهای ویژه آموزشی برای دانش آموزان دیر آموز و کودکان دارای نیازهای ویژه، رشد خلاقیت و فرصت دادن برای کشف، کمک به درک مفاهیم به جای تاکید بر حفظ مطالب، یادگیری عملی به جای تئوری و... پایان می‌دهیم.

ما در پنجره علم به سلامت روان، عزت نفس و ارتقاء کیفیت زندگی، تعالی فرهنگی، درست اندیشیدن دانش آموزان وکارآفرینی برای آنان به عنوان سرمایه‌های انسانی کشورمان می‌اندیشیم.